دوستان امروز قراره در مورد روده بزرگ (Colon) صحبت کنیم.
(همینطور که خودش خیلی لارجه کارای لارجی هم انجام میده !!! 😆 )
معرفی روده بزرگ (Colon)
روده بزرگ یکی از اندام های بسیار مهم در بدن بوده که ایجاد اختلال در عملکرد آن باعث بروز مشکلات حیاتی در بدن می شود.
نام های دیگر روده بزرگ(Colon)
یه سری ها به روده بزرگ، فراخ روده میگن و انگلیسی زبانان،( Large intestine) صداش می کنند.
ابعاد و اندازه روده بزرگ
بریم سراغ اینکه از ابعاد و اندازه روده بزرگ بگم براتون
روده بزرگ(Colon) مثل یه مخزن میمونه که مواد تخلیه شده از روده کوچک را درخودش نگه میدارد.
چین های مقعدی و پرز و ریز پرز در روده بزرگ دیده نمی شود.
روده بزرگ قطری ۶.۵ سانتی متری و طولی ۱۵۰ سانتی متری دارد .
روده بزرگ(Colon) کجا قرار دارد؟
مسیر شروع و انتها روده بزرگ(Colon) از انتهای روده کوچک تا ابتدای مقعد می باشد .
روده بزرگ درون توده شکمی و اطراف روده کوچک قرار دارد .
قبل از اینکه بریم با بخش های روده بزرگ آشنا بشیم میخوام روده بزرگ را به شما نشون بدم.
بخش های روده بزرگ
1- کور روده ( cecum)
2- پس روده ( colon )
3- راست روده ( rectum)
بریم با هر کدوم از بخش های روده بزرگ آشنا بشیم:
1- کور روده ( cecum)
ابتدای روده بزرگ که در ارتباط با ایلئوم (دراز روده ) قرار دارد ، سکوم یا روده کور می گویند.
کور روده بسیار کوچک بوده و طولی حدود ۷ سانتی متر و عرضی حدود ۶ سانتی متر داشته است.
نقاطی کور از کور روده
انتهای کور روده، زائده ای وصل شده که بهش آپاندیس میگن.
(آپاندیس یه زائده کوچک و انگشتی شکل بوده که در صورت به وجود امدن مشکل برای آن و حذف آن، بدن میتواند به فعالیت های خودش عمل کند.).
کور روده در قسمت بالایی آپاندیس است که یکی از اندامهای لنفی محسوب میشود قرار گرفته است .
در مسیر ابتدایی کور روده دریچه ای دراز به نام ایلئوسکال قرار دارد که وظیفه اصلی آن مانع بازگشت مدفوع از روده بزرگ به روده کوچک می شود .
2- پس روده ( colon )
قسمتی از روده بزرگ بین روده کور و کانال مقعدی یا آنال قرار دارد که به ان پس روده (کولون) می گویند.
وظیفه اصلی کولون جذب آب و املاح است.
خب حالا بریم پس روده رو کالبد شناسی کنیم…
.
.
.
.
.
اجزای پس روده
۱. پسروده صعودی یا بالارو
- این بخش ادامه کور روده بوده که از طرف راست شکم تا زیر کبد بالا رفته و از آنجا با زاویه ۹۰ درجه به سمت چپ پیچ میخورد و به این شکل کولون عرضی شکل می گیرد .
- پس روده صعودی، حدود 15 سانتیمتر طول دارد.
۲. پسروده عرضی
- زیر معده قراردارد و از پرده با جنس صفاق پوشیده شده و متحرک است.
- دو لایه پرده صفاق در پشت کولون عرضی به هم چسبیده و بندی را تشکیل داده که کولون را به انتهای بزرگ معده مرتبط میسازند.
- طولی در حدود 50 سانتیمتر دارد.
۳. پسروده نزولی یا پایین رو
- در زیر طحال با یک زاویه حاد به سمت پایین آمده است.
- در سمت چپ قراردارد و کولون نزولی شکل می گیرد.
- طول آن برابر با 25 سانتیمتر میباشد.
۴. خم روده (کولون سیگموئید) یا خاصره لگنی
دنباله ای از پسروده نزولی بوده، که در حفره خاصره سمت چپ قرار دارد.
بعد داخل لگن کوچک شده و به راستروده، ختم می شود .
دارای بند مخصوص و حرکات آزاد است.
در این قسمت، روده گشاد تر میشود، زیرا مدفوع در آن جمع شده تا موقع تخلیه فرا رسد.
طول این قسمت حدود 40 سانتیمتر بوده ولی ممکن است بلندتر یا کوتاهتر از این مقدار نیز باشد.(در نهایت مثل یک مستطیله ولی یکی از ضلع هاش کامل نمیشه)
خونرسانی شریانی پسروده از شاخههای سرخرگ مزانتریک فوقانی و تحتانی است و تخلیه خون وریدی آن از راه وریدهای مزانتریک فوقانی و تحتانی به ورید باب میباشد.
3- راست روده( rectum)
قسمت انتهایی روده بزرگ را رکتوم یا راست روده میگویند.
طول این بخش ۱۲ سانتی متر بوده و بخش پاینی راستروده گشاد شده و آمپول راست رودهای نام دارد.(آمپول!چرا اسم آمپول آدم رو میترسونه! 😕 )
در ماهیچه های آمپول راست روده مثل دیگر بخش ها الیاف طولی در بیرون و الیاف حلقوی در درون قرار دارند.
راست روده بخش مهمی در بدن و روده بزرگ بوده و نیاز به مراقبت های خاصی دارد و همچنین در عمل دفع و کنترل نقش مهمی دارد.
عملکرد راست روده
از وظیفه راست روده بخوام بگم اینه که مدفوع را به طور موقت و تا لحظه اقدام به دفع نگه می دارد.
دیواره های رکتوم دارای گیرنده هایی با حساسیت بوده ،زمانی که این مدفوع به رکتوم می رسد گیرنده ها متوجه شده و احساس دفع مدفوع را به فرد میدهند حالا اگر شخص مدفوع خود را نگه دارد و بی تفاوت نسبت به هشدارها باشد باعث یبوست و بیماری هایی از قبیل هموروئید و شقاق میشود.
با کسب اجازه ازشما بزرگواران (البته اجازه ماهم دست شماست )بریم سراغ عملکرد روده بزرگ
عملکرد روده بزرگ چیست؟
- روده بزرگ اکثرا مسئول حذف آب از محتویات روده و آماده کردن ضایعات برای خروج از بدن است.(مسئول حذف آب وخروج ضایعات ازبدن …کارش بسیار تا بسیار مهمه …خسته نباشی روده جان)
- موادی که وارد روده بزرگ می شوند، در ابتدا به صورت مایع بوده چون آب آنها گرفته نشده پس در نتیجه کار روده بزرگ این است که آب اضافی غدا رو میگیرد بین یک تا سه روز طول میکشه غذا از دهان به روده بزرگ برسد .(به چه راه طولانی طی میکنه!!! 😆 )
- روده بزرگ چون پرز نداره نمیتونه جذب انجام بده ولی در عوض باکتری هایی داره که در جذب و تجزیه موثر هستند.
- داخل روده بزرگ علاوه بر آب ،املاح ،مواد غذایی گوارش نشده ،بقایای ترشحات غده ها و سلول های مرده وجود دارد .
- سلول هاش ماده مخاطی ترشح می کنند ولی آنزیم ها، نه چون جذب ندارند!( تا اینجا آیا سوالی درمورد روده بزرگ هست ؟ …. نیست ؟ )
من برم مطالب بعدی روده بزرگ، شماهم بیاین تنهایی صفا نداره!! 😆
عملکردهای روده بزرگ
روده بزرگ آب را جذب میکند.
ظرف ۲۴ ساعت پس از مصرف غذا، غذاها از روده کوچک به روده بزرگ میروند.
در این زمان بیشتر کارهای گوارشی انجام میشود.
خب حالا یکی از کارکردهای اولیه روده بزرگ، اینه که بعد از جذب آب ، زباله را به شکل مدفوع جامد در آورده و از بدن دفع کند.
روده بزرگ ویتامین ها را جذب میکند.
بعضی از باکتری هایی که به صورت عادی در روده بزرگ زندگی میکنند ،که این باکتری ها در تجزیه قندهایی که هضم نشده و فیبرها به اسیدهای چرب نقش مهمی دارند. (پس باکتری ها یک جا بکار آمدن 😆 )
همچنین این باکتری های مواد غذایی که گوارش نشدند،( مثل سلولز داخل سبزی) تجزیه کرده و تبدیل به باکتری میکند. برای همین علت باکتری ها مفید هستند.(آی باریکلا)
این باکتریهای کومنسال همچنین گازی که از متان، سولفید هیدروژن، دی اکسید کربن و گازهای دیگر تشکیل شده است را ایجاد میکنند.
درنهایت در نتیجه بوی بد ناشی از گاز روده ، تجزیه قندها توسط باکتریهای روده است.
باکتریهای بسیاری از ویتامینهای سودمند برای بدن مانند ویتامین K و B را جذب بدن میکنند.(نظرم درمورد باکتری عوض شد فکر می کردم مضره! اسمش روخودش بود دیگه باکتری ولی الان فهمیدم خیلی بد هم نیست… پس به این نتیجه میرسیمکه زود قضاوت نکنیم حتی از روی اسم 😆 )
روده بزرگ اسید را کاهش میدهد و بدن را از عفونت محافظت میکند.
اسیدهای چربی که باکتری ها به وجود می اورند در روده بزرگ تولید شده و همین دلیل باعث ایجادمحیط اسیدی در روده بزرگمی شود.
جناب روده محلول قلیایی تولید کرده که همین دلیل خاصیت اسیدی کاهش و PH در دستگاه گوارش متعادل میکند. (آفرین بهجناب روده!)
روده بزرگ آنتی بادیهای مهم را تولید میکند.
یکی از عملکردهای این بخش تولید آنتی بادی بوده که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
همچنین پزشکان معتقدند که آپاندیس یکی از عوامل تولید انتی بادی نیز می باشد.(آفرین به آپاندیس فکرمی کردم بود ونبودش مهم نیست یک عضو اضافه است ولی اضافه نیست!)
کارش بسیار تا بسیار مهمه، قبول دارید؟ 🙄
(تولید آنتی بادی کار کمی نیست… 😀 )
بیماری های مرتبط با روده بزرگ
مشکلاتی که ممکن است در کارکرد روده بزرگ ایجاد شود.عبارتند از:
یبوست
اسهال
آپاندیسیت
بواسیر
سرطان روده مستقیم
گاز روده (مشکلاتشم مثل خوده روده بزرگ بزرگن که!! 😆 )
بیماری های حاد روده بزرگ
- دیورتیکولوز
- کولیت اولسراتیو
- سرطان کولورکتال (اسم هاشون که خیلی پیچیده اس، وای به حال خود بیماریه!!!)
کلام آخر
خب دوستان امیدوارم روده بزرگ سالمی داشته باشید. 😆
مواظب خودتون و روده بزرگ تون باشید !! 😆