معده عضو مورد علاقه ایرانی ها😊
امروز میخوام در مورد معده و رفتاری که باهاش داریم صحبت کنم البته که میدونم خیلی از شماها در ۹۰ درصد مواقع جوری باهاش رفتار می کنید که هر لحظه منتظره منفجر بشه.
بعد از اینکه حسابی از خجالت آقای معده در اومدید و یه شوک حسابی بهش وارد کردید تازه به خودتون میاید که ای داد بیداد چرا حس بمبی رو دارم که هر لحظه ممکنه بترکه.
با خودتون میگید اگه یه چرت بعد ناهار بزنم درست میشه وقتی از خواب پاشم سبک میشم، میزنید به دل خواب و معده بیچاره رو داغون تر می کنید.
یه چند سالی که گذشت نفخ، اسید معده و دردهای شدید گوارشی بهتون سلام میکنه و تازه متوجه میشید با خودتون و اون معده نازنینتون چه کردید.
خوب حالا بریم سراغ موضوع اصلیمون و ببینیم اصلا این معده چه کاره است و شغل شریفشون چیه؟
معده چیست؟
معده یک عضو عضلانی هست که درست در سمت چپ قفسه سینه و زیر قلب قرار گرفته، از طریق یه مجرا به نام مری غذا از دهان وارد معده میشه.
کار اصلی این معده نازنین تجزیه و هضم غذا برای استخراج مواد مغذی است که ما نوش جان می کنیم.
برای اینکه معده بتونه کارشو بهتر انجام بده، غدد گوارشی و روده‌ها آنزیم‌های مختلفی مثل پپسین و اسید تولید می کنند.
این اسیدها و آنزیم‌ها اول از همه شکل غذا را تغییر میدن و اونا را به شکل نیمه مایع یا خمیری شکل در میارن.
در مرحله بعدی نشاسته، چربی و پروتئین از غذا جدا میشه و به واحدهای شیمیائی کوچک‌تری تجزیه میشه که امکان جذب اونا به جریان خون از طریق دیواره روده رو فراهم میکنه.
بیشتر ما در یک دوره ای از زندگیمون با معده خودمون به مشکل بر میخوریم، سوء هاضمه و رفلاکس یا به عبارت دیگه همون ترش کردن خودمون از جمله این مشکلات هستند.
البته در چنین مواردی به پزشکان محترم زحمت میدیم و با یه ویزیت دارو دریافت کرده و معمولا هم خوب میشیم.
اما همیشه هم اینجوری نیست، بالاخره خوردن غذاهای چرب و سبک زندگی اشتباه کار دستمون میده، معده و ناراحتی های معده بزرگ شده و تبدیل به بیماری هایی مثل زخم معده میشن.
بخش های مختلف معده
حالا یه مقدار وارد جزئیات این معده بشیم ببینیم از چه قسمتایی تشکیل شده و کار هر کدوم چیه و البته بی فکری ما و رعایت نکردنمون چه بلایی سر اون ناحیه میاره.
معده از 4 قسمت کاردیا یا دهانه معده، فوندوس یا قعر معده، کورپوس یا تنه معده و پیلور تشکیل شده.
کاردیا اولین قسمت معده است، وقتی که غذا میخوریم این غذا از طریق مری وارد معده میشه به زبون ساده تر همون ورودی معده.
اسیدها و آنزیم‌هایی که بهشون شیره معده میگیم، در کادیا تولید می‌شوند.
فوندوس یا قعر معده، غذای هضم نشده را ذخیره کرده و گازهای آزاد شده از هضم شیمیائی غذا را در خود نگه می‌دارد.
تنه معده یا کورپوس بزرگ‌ترین قسمت از بخش‌های 4 گانه‌ای است که معده را تشکیل میده و این قسمت جایی است که بزرگ‌ترین بخش فرایند هضم ناقص غدا درش اتفاق میفته.
پیلور به اثنی عشر یا ابتدای روده کوچک متصل میشه و در نهایت محتوای معده از طریق کانال پیلور وارد روده کوچک میشن.
بیماری های معده
خوب حالا بریم سراغ بیماری های معده و یکی یکی توضیح بدیم که این فست فودا، غذاهای چرب و تند و البته نوشابه چه کاری با ما میکنن.
رفلاکس معده به مری
گاهی ممکنه محتوای معده از جمله اسیدها در جهت معکوس به سمت بالا و مری حرکت کنند.
این عارضه ممکنه هیچ گونه علائمی نداشته باشه و یا اینکه رفلاکس باعث سوزش سر دل یا سرفه کردن بشه.
وقتی که علائم رفلاکس مشکل‌ساز بشه یا مکرر باشه، بهش رفلاکس معده به مری یا GERD میگن.
در اغلب اوقات رفلاکس معده به مری میتونه مشکلات جدی مری را به همراه داشته باشه.
اوه اوه حتما براتون پیش آمده وقتی اسید داخل مری بالا میاد چه حالی می شید از هر چی خوردنی رو زمینه متنفر میشید.😔
سوء هاضمه (دیس پپسی)
به ناراحتی معده، سوء هاضمه هم میگن، سوء هاضمه ممکنه به واسطه هر نوع عارضه خوش‌خیم یا جدی که بر معده وارد میشه ایجاد شود.
اسم این بیماری منو یاد نوشابه پپسی انداخت، نخورید نوشابه معده شما رو داغون میکنه.
زخم معده
فرسایش پیدا کردن پوشش معده که در اغلب اوقات باعث درد یا خونریزی می‌شود زخم معده نامیده می‌شود.
زخم معده در اغلب اوقات به علت مصرف ضد التهاب‌های غیراستروئیدی یا عفونت میکروبی به H پایلوری روی می‌دهد.
بگم براتون که هلیکو باکتر پیلوری تنها باکتری هست که میتونه تو معده زنده بمونه به شدت اسید دوسته و اینکه به اسمش نگاه نکنید خیلی خطرناکه درمان نشه میتونه زخم معده رو به سرطان تبدیل کنه.
بیماری زخم معده
پزشکان زخم‌های معده یا اثنی‌عشر را به عنوان بیماری زخم پپتید در نظر می‌گیرند (اثنی‌عشر اولین قسمت روده کوچک است).
خدا نکنه به زخم اثنی عشر مبتلا شید، زخم اثنی عشر خیلی سخت درمان میشه و معمولا تا آخر عمر با بیمار میمونه.
التهاب معده یا گاستریت
التهاب معده که در اغلب اوقات باعث حالت تهوع یا درد می‌شود گاستریت نامیده می‌شود.
گاستریت، ممکن است به واسطه مصرف داروهائی خاص، عفونت میکروبی به H پایلوری یا سایر فاکتورها ایجاد شود.
سرطان معده
یکی از کمیاب ترین انواع سرطان ها همین سرطان معده است آدنوکارسینوما و لنفوم بخش اعظم این موارد سرطان معده را ایجاد می‌کنند.
شاید از اطرافیانتون شنیده باشید که فلانی به سرطان معده مبتلا شده و خیلی زود از پا در آمده، باید بگم که بله درسته سرطان معده بسیار خطرناک و کشنده است.
سندرم زولینگر ـ الیسون
یک یا چند تومور ممکن است باعث ترشح هورمون‌هایی شوند که در نهایت به افزایش تولید اسید معده می‌انجامد. GERD شدید و بیماری زخم معده، به واسطه‌ی این اختلال نادر روی می‌دهد.
واریس معده
به حق چیزای ندیده، والا فکر میکردم پا واریس میگیره نگو معده هم واریس داره، حالا بریم ببینیم این واریس معده چی هست؟
در افرادی که بیماری شدید کبدی دارند، وریدهای معده ممکن است متورم شده و دچار بیرون‌زدگی
شوند یا با افزایش فشار روبرو شوند، این حالت را واریس معده می‌نامند.
این وریدها در معرض خطر بالای خونریزی قرار دارند اگرچه میزان خونریزی در این وریدها از واریس‌های مری کمتر است.
خوب ظاهرا همه واریس ها شبیه به هم هستن و در کل منظور همون بیرون زدگی رگ هاست اما ناحیه بیرون زدگی با هم فرق داره.
خونریزی معده
گاستریت، زخم‌ها یا سرطان‌های معده ممکن است خونریزی بدهند. مشاهده‌ی خون یا مواد سیاه در استفراغ یا مدفوع، معمولا یک حالت اورژانس پزشکی محسوب می‌شود.
صد البته که با دردهای خیلی شدید هم همراهه اینجور بگم خدا برای کافر نیاره اینقدر که دردناکه.
گاستروپارزی (تخلیه معده تاخیری)
آسیب عصبی ناشی از دیابت یا سایر بیماری‌ها می‌تواند باعث اختلال در انقباضات عضله معده شود. تهوع و استفراغ از علائم عادی این عارضه است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
خوب حالا که با بیماری های معده آشنا شدیم بریم با هم ببینیم کی نیازه که به پزشک مراجعه کنیم نمیشه که دم به دقیقه برای یه نفخ ساده وقت پزشکان محترم رو بگیریم.
اگه هر کدوم از علائم زیر رو داشتید سریعا خودتون رو به پزشک برسونید:
* خون در هنگام داشتن حرکات روده
* درد شدید ناحیه شکم یا دل‌درد شدید
* رفلاکسی که با عوامل ضد اسید برطرف نشود.(همون شربتای آلومینیوم Mg S هست)
* کاهش وزن غیر منتظره
* استفراغ یا اسهال پیوسته
آزمایش های معده
به نظر شما پزشکان برای اینکه متوجه بیماری های معده بشن چه آزمایش هایی انجام میدن؟
* آندوسکوپی بخش فوقانی مجرای گوارش (ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی یا EGD):
آندوسکوپی یک لوله انعطاف‌پذیر که دوربینی در انتهای آن تعبیه شده (آندوسکوپ) از طریق دهان وارد مجرای گوارش می‌شود.
آندوسکوپ امکان معاینه مری، معده و اثنی‌عشر (اولین قسمت روده کوچک) را به وجود می‌آورد.
اوه اوه نمیدونید چه قدر درد داره خیلی زیاد مراقب خودتون باشید.😊
* سی تی اسکن
در دستگاه سی تی اسکن از پرتوی X و یک کامپیوتر برای تولید تصاویر معده و ناحیه شکم استفاده می‌شود.
* تصویر برداری تشدید مغناطیسی
یک اسکنر با استفاده از میدان مغناطیسی، تصاویری از معده و ناحیه شکم با تفکیک‌پذیری یا رزولوشن بالا تهیه می‌کند.
* تست PH
با استفاده از لوله‌ای که از داخل بینی به داخل مری وارد می‌شود سطوح اسید مری را می‌توان زیر نظر گرفت. این کار به تشخیص یا تغییر درمان برای GERD کمک می‌کند.
* بلع باریم
بعد از بلع باریم، رادیوگرافی‌های مری و معده تهیه می‌شود. گاهی اوقات این کار برای تشخیص زخم‌ها یا مشکلات دیگر انجام می‌شود.
* مجموعه‌های بخش فوقانی مجرای گوارش
رادیوگرافی‌ها از مری، معده و بخش فوقانی روده کوچک تهیه می‌شود.
* مطالعه تخلیه معده
تست سنجش سرعت عبور غذا از طریق معده. غذا با یک عامل شیمیائی نشان‌گذاری شده و از طریق اسکنر، زیر نظر گرفته می‌شود.
* نمونه‌برداری معده
در هنگام آندوسکوپی، پزشک می‌تواند قطعه کوچکی از بافت معده را برای انجام آزمون بردارد. با این روش می‌توان ابتلا به عفونت میکروبی H پایلوری، سرطان یا سایر مشکلات را تشخیص داد.
* تست عفونت میکروبی معده یا H پایلوری
در حالی که اغلب افراد مبتلا به عفونت میکروبی معده دچار زخم معده نمی‌شوند، تست‌های ساده خونی یا مدفوعی را می‌توان برای چک کردن عفونت در افراد دارای زخم معده یا افرادی که به تازگی عفونت آنها درمان شده، مورد استفاده قرار داد.
درمان بیماری های معده
حالا که بیماری های معده و راه های تشخیصشون رو گفتیم میرسیم به مبحث درمان، حالا چه دارویی بخوریم یا چه کار کنیم که خوب بشیم.
بلاک کننده‌های هیستامین
هیستامین باعث افزایش ترشح اسید معده می شود. بلوک کردن هیستامین، تولید اسید معده و علائم GERD را کاهش می‌دهد.
مهارکننده‌های پمپ پروتون
این داروها مستقیم باعث مهار پمپ اسید در معده می شوند و باید آنها را به صورت روزانه مصرف نمود تا کارایی آن را حفظ کنند.
ضداسیدها
این داروها می‌توانند علیه اثرات اسید وارد عمل شوند اما باکتری‌ها را نمی‌کشند یا تولید اسید را متوقف نمی‌کنند.
آنتی بیوتیک‌ها
عفونت میکروبی معده ممکن است با استفاده از عوامل آنتی بیوتیکی معالجه شود. این عوامل با یا بدون داروهای دیگری که معده را التیام می‌بخشند تجویز می‌شوند.
آندوسکوپی
در هنگام آندوسکوپی بخش فوقانی مجرای گوارشی، می‌توان از طریق ابزارهایی که با آندوسکوپی مورد استفاده قرار می‌گیرند در صورتی که خونریزی معده وجود دارد، آن را متوقف کرد.
عوامل تحریک کننده
برخی داروها می‌توانند باعث افزایش انقباضات معده شده و علائم گاستروپارزی را بهبود بخشند.
جراحی معده
مواردی از خونریزی شدید معده، زخم‌های پاره شده یا سرطان وجود دارند که نیاز به جراحی جهت معالجه دارند.
تغییرات سبک زندگی
اگه می خواهید که دچار بیماری ها و ناراحتی های معده نشید پس بهتره تا دیر نشده سبک زندگیتون رو تغییر بدید.
برخی عادت‌های مربوط به سبک زندگی میتونه به افراد در حفظ سلامت معده کمک کنه و صد البته با چاقی ناحیه شکم مقابله کنه.
اگر متوجه می‌شین که بعضی غذاها با شما سازگاری نداره، می‌تونید از آنها دوری کنید و مصرف غذاهای بی‌خاصیت (هله هوله) را محدود کنید.
اگر با حملات اسیدی روبرو میشید تلاش کنید گزینه‌هایی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید که قلیائی هستند.
پیاده‌روی کنید. این کار به هضم غذا کمک میکنه، همچنین باعث مصرف کالری شده و جلوی مشکلاتی مانند GERD را می‌گیرد.
اینجور بگم براتون هر چقدر که تنبلی کنید و از زیر ورزش کردن فرار کنید یا اینکه سه خط درمیون ورزش کنین بیشتر به مشکلات مربوط به معده مبتلا میشید.
طب سنتی و بیماری های معده
خوب حالا مشکلات و بیماری های معده رو از دید پزشکی نوین بررسی کردیم خالی از لطف نیست که به سراغ طب سنتی هم بریم تا ببینیم اون چه نسخه ای برا مشکلات معده میپیچه.
اولین قدم در طب سنتی برای درمان و کنترل ناراحتی های معده اصلاح شیوه‌ی خوابیدن است.
وقتی بعد از غذا خوردن بدن در حالت افقی قرار میگیره، اسید معده به سمت دهان برمی‌گرده و موجب سوزش سر دل میشه.
برای جلوگیری از معده درد باید چند ساعت بعد از غذا خوردن از دراز کشیدن خودداری کنیم.
در صورت اجبار برای خوابیدن یا دراز کشیدن وضعیت بدن باید به گونه‌ای باشه که سر و گردن بالاتر از بدن با زاویه‌ی ۳۰ درجه قرار بگیره.
ساده بگم وقتی به غذا خوردن اکثر مردم فکر می کنم یاد این ضرب المثل میفتم که میگه داداش کاه از خودت نیست، کاهدون که از خودته😂
یه جوری غذا می خوریم که بعدش اگر نخواهیم دراز بکشیم هم نمی تونیم مقاوت کنیم اینجوری بگم شبیه مار بوآ دم می کنیم و مجبوریم دراز بکشیم، اینجوری نکنید با خودتون، کمتر بخوریم سبک تر و راحت تر باشیم.
درمان خانگی معده درد با زنجبیل
زنجبیل درمان قطعی معده درد است و می‌تواند سوء هاضمه را کنترل کند.
ماده شیمیایی به نام شوگولاس جینرولاس در زنجبیل موجود است که قادر است حرکات انقباضی معده را کنترل کند.
به این ترتیب غذاهایی که موجب سوء هاضمه و معده درد می‌شوند سریع‌تر از طریق معده منتقل می‌شوند.
یه نصیحت از من به شما، چایی که نوش جان می کنین با یک مقدار زنجبیل بخورید از امراض دستگاه گوارش در امان بمونید البته نه که دیگه همه چیز بخورید و مراعات معده بینوا رو نکنین.
توجه داشته باشین که در شیوه استفاده از زنجبیل هیچ محدودیتی وجود ندارد و به شکل‌های مختلف می‌تونید استفاده کنید.
مثلاً می‌تونید روزانه کمی زنجبیل تازه بخورید یا پودر آن را داخل غذاها استفاده کنید.
استفاده از چای زنجبیل نیز ساده و بسیار کاربردی است، برای تهیه دمنوش زنجبیل باید کمی زنجبیل را داخل قوری آب جوش بریزد و به مدت نیم ساعت روی حرارت بگذارید تا دم بکشد.
درمان خانگی معده درد با نعنا
دقت کردید بچه ها هر جایی از بدنشون درد بگیره عرق نعنا بهشون بدید، خوب میشن! به نظرتون چرا؟
نعنا گیاهی دارویی موثر است که علاوه بر درمان معده درد می‌توان اسهال، استفراغ و اسپاسم‌های عضلانی روده و سوء هاضمه را کنترل کند.
این گیاه حاوی ماده‌ای موثر به نام منتول است که موجب ایجاد این خواص دارویی می‌شود.
به این ترتیب می‌توانید از انواع ترکیبات نعنا برای پاکسازی معده و تقویت آن استفاده کنید.
راحت‌ترین شیوه استفاده از نعنا درست کردن دمنوش نعنا است.
تهیه دمنوش نعنا مشابه سایر دمنوش‌ها است. باید مقداری نعنا را داخل قوری آب جوش بریزید و آن را دم کنید.
انداختن تکه‌ای نبات یا دانه هل داخل دمنوش نعنا درد معده را کمتر می‌کند.
علاوه بر این می‌توانید برگ نعنا را به صورت تازه در کنار سبزیجات دیگر هم استفاده کنید و اصلاً نگران این نباشید که برگ نعنای خام ممکن است درد معده را تشدید کند.
مکیدن آب نبات نعنایی یا همان قرص نعنایی نیز به تسکین درد معده و رفع سوء هاضمه کمک زیادی می‌کند.
درمان خانگی معده درد با کمپرس گرم
برای درمان معده درد شدید می‌توانید از کمپرس گرم استفاده کنید.
این کار باعث می‌شود در اثر گرما جریان خون در معده بیشتر شود و رگ‌های خونی منبسط شوند به این ترتیب درد کاهش می‌یابد.
پس زمانی که معده درد دارید و به دنبال درمان خانگی معده درد هستید، می‌تونید دوش آب گرم بگیرید یا اینکه یک کیسه آب گرم یا حوله داغ را به مدت ۲۰ دقیقه روی معده قرار دهید.
کسانی که مبتلا به معده درد هستند برای تغییر سبک زندگی سالم حتماً باید مصرف سیگار و الکل را کنار بگذارند.
سیگار علاوه بر تحریک گلو موجب آسیب به معده می‌شود و حتی در افرادی که مبتلا به زخم معده هستند موجب تشدید زخم و ایجاد دردهای آزار دهنده می‌شود.
الکل نیز به دلیل ترکیبات پیچیده دیر هضم است و در فرایند هضم ممکن است معده را دچار آسیب کند.
کسانی که معده درد دارند باید از مصرف برخی غذاهای دیر هضم اجتناب کنند.
به عنوان مثال غذاهای سرخ شده، چرب، خامه‌ای یا شور درد معده را تشدید می‌کنند.
درمان خانگی معده درد با لیمو
مخلوط آب لیمو و جوش شیرین ناراحتی‌های گوارشی و درد معده را از بین می‌برد.
این ترکیب اسید کربنیک تولید می‌کند و گاز و سوء هاضمه را کنترل می‌کند.
همچنین ترکیبات اسیدی موجود در آب لیمو هضم و جذب چربی و الکل را بیشتر می‌کند و با خنثی کردن اسیدهای صفراوی اسیدیته معده را کاهش می‌دهد.
برای استفاده یک قاشق غذاخوری آب لیمو تازه را با یک قاشق چایخوری جوش شیرین ترکیب کنید و آن را بنوشید.
درمان خانگی معده درد با دارچین
دارچین حاوی چندین آنتی اکسیدان است که هضم غذا را سریع‌تر می‌کند و از درد و آسیب معده می‌کاهد.
همچنین با مصرف دارچین سوزش سر دل و سوء هاضمه کم می‌شود.
ترکیب پودر دارچین به صورت ادویه در غذاها یا استفاده از چای دارچین برای درمان خانگی معده درد مفید است. همچنین برای تقویت معده در طب سنتی بسیار توصیه می‌شود.
بعضی افراد چایی خور حرفه ای هستند و در طول روز چندین لیوان چای دارچین مصرف می کنند.
این افراد باید توجه داشته باشند که اگر با مصرف روزانه دارچین احساس ناراحتی می کنند یا دچار یبوست می شود، باید میزان مصرف دارچین را به دو یا سه بار در روز کاهش دهند.
درمان خانگی معده درد با میخک
میخک یکی از گیاهان موثر برای کاهش درد معده است. میخک ترشحات معده را زیاد می‌کند و منجر به کاهش گاز آن می‌شود.
همچنین در افرادی که اسهال و استفراغ دارند استفاده از میخک بیماری را رفع می‌کند. ترکیب میخک پودر شده با با یک قاشق غذاخوری عسل و استفاده آن قبل از خواب درمان قطعی معده درد است.
با توجه به اینکه میخک تاثیر منفی در بارداری ندارد می‌تواند به عنوان درمان خانگی معده درد در اوایل بارداری استفاده شود.
یکی دیگر از شیوه‌های استفاده از میخک تهیه دمنوش میخک است.
می‌تونید چند عدد میخک را داخل یک لیوان آب جوش بریزید و روی آن به مدت ۱۵ دقیقه یک نعلبکی بگذارید.
طب سنتی درمان های زیادی برای ناراحتی های معده ارائه کرده که بیان همه آن ها در این مقاله ممکن نیست و فقط چند مورد از آن ها را بیان کردیم.
توصیه ها
دقت داشته باشین که گیاهان دارویی هم مثل گیاهان شیمیایی به یک دیگر واکنش میدن و نباید جوشانده چند گیاه را با هم مصرف کرد چون ممکنه خاصیت سمی پیدا کنه.
مطلب مهم تر اینکه خانم های باردار در اوایل بارداری دچار ویار میشن برای کنترل حالت تهوع و استفراغ نمی تونن از هر گیاهی استفاده کنند چون ممکنه باعث سقط جنین مخصوصا در ماه های اول بارداری بشه.
ممکنه شخصی به گیاه دارویی خاصی حساسیت داشته باشد پس در مصرف گیاهان دارویی هم اعتدال را رعایت کنید.
کلام پایانی
یکی از لذت های دنیوی خوردن هست، لزوم بهره مندی از نعمت های الهی داشتن دستگاه گوارشی سالم هست، پس با رعایت ضروریات مراقب دستگاه گوارش که یکی از شاه راه های حیات هست، باشید.
