بیماری چربی خون
آیا در خانواده شماهم کسی است که به بیماری چربی خون مبتلا شده باشد؟
شما تا چه حد از این بیماری اطلاع دارید؟
ایا از انواع و علائم چربی خون مطلع هستید؟
برای پاسخ به سوالاتی که در ذهنتون دارید ما را همراهی کنید.
اولین چیزی که برای همه سواله اینه که چربی خون چیه؟
اصلا چرا میگیم چربی خون؟
بیشتر از این ذهنتون رو مشغول نگه نمیدارم (بریم سراغ بحث ترکیبی که هم چربه، هم داخل خونه…)
چربی خون چیست؟
بدن انسان برای سوخت و ساز به چربی نیاز داره امااااا (این اما خیلی مهمه … )
میزان چربی خون در بدن باید در حد نرمال باشه، بیماری چربی خون به وضعی گفته میشه که میزان چربی موجود در خون بیمار به طور غیر عادی بالا است.
از جایی که جناب چربی نقش مهمی در بدن دارن و بدن از وجود مبارک ایشون برای تولید انرژی استفاده میکنه. مقدار اضافی چربی در خون ممکنه در دیواره رگ ها رسوب کنه و باعث سفت شدن و باریک شدن رگ ها بشه، جناب چربی به همینقدر راضی نیست و آخرین تیر خودش رو که مانع عبور خون از رگ ها است رو پرتاب میکنه. این کارایی که ایشون در بدن انجام میدن موحب بروز حمله قلبی و سکته مغزی می شود.
خب بعد از تعریف چربی خون بگم که ایشون یه اسم خارجکی هم دارن به نام (blood fat)
(چنین بزرگواری همچین اسمی هم باس داشته باشن)
به نظر شما این چربی خون انواعی هم داره؟
بله که داره
اصلا چرا نداشته باشه (حرفا میزنیاااا)
انواع چربی خون
1. تری گلیسرید
2. کلسترول
این تری گلیسرید چی هست حالا؟
بنشین تا برایت بگم
عع واقعا نشستی …. دست مریزاد
تری گلیسرید چربی خون چیست؟
تری گلیسریدها نوعی از چربی ها بوده که در خون شما سر و کله شون پیدا میشه (مهمان ناخونده) بعد از خوردن غذا در وعده های مختلف ، بدن کالریهایی که نیاز نداره به تری گلیسرید تبدیل میکنه (ماشاالله کار تبدلیش خوبه) و برای استفاده در آینده داخل سلولهای چربی ذخیره سازی خواهد کرد (از آینده نگریش خوشم اومد).
ما برای تامین انرژی خودمون به تری گلیسریدها نیاز داریم؛ اما زیادی آنها در داخل خون می تونه ریسک بروز بیماریهای قلبی را افزایش دهد. مقدار مناسب تری گلیسیرید باید کمتر از ۱۵۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد.
خب چی باعث میشه تری گلیسرید افزایش پیدا کنه؟
بیا بریم که بگم…
دلایل افزایش تری گلیسرید چربی خون
مصرف زیااااااد شکر
اضافه وزن
استعمال سیگار و دخانیات
مصرف بیش از حد الکل
برخی از داروها
برخی اختلالات ژنتیکی
اختلالات تیروئید
دیابت نوع 2 که کنترل نشده باشه
مشکلات کبد یا کلیه
کااااافیه بنظرم … نظر شما چیه؟
حالا شاید پیش خودتون بگید چجوری این تری گلیسرید تو بدنمون کم کنیم یا نه اصلا علائمی داره که بفهمیم افزایش یافته؟
بی علامت که نمیتونه باشه.
(رنگ رخسار خبر میدهد از سر درون )
علائم تری گلیسرید چربی خون
بالا بودن تریگلیسرید چربی خون مثل اینکه در حالت معمول بدون علامته در موارد خاصی مثل زمانی که علت تریگلیسرید بالا، ناهنجاری های ژنتیکی داره ممکنه در پوست، گزانتوم دیده بشه (یاخدا این دیگه چیه …چه شکلی هس)
الان میگم صبوری کن
گزانتوم چیست: جمع شدن یه عده از چربی ها زیر پوست که بهصورت توده لمس میشوند.
گاهی تریگلیسرید که خیلی بالاست باعث التهاب پانکراس میشه بهصورت درد شدید و ناگهانی شکم، بیاشتهایی، حالت تهوع و استفراغ شدید بروز میکند.(اینم علائم …. حواستون باشه)
برای کم کردن تریگلیسیرید چربی خون چه کنیم؟
کاهش تری گلیسرید چربی خون
ورزش کنید.
رژیم غذایی کمچربی داشته باشید.
از لبنیات کمچرب استفاده کنید.
چربیهای گوشت و پوست مرغ را دور بیندازید.
غذای خود را با روغنهای گیاهی از قبیل: کانولا، ذرت و زیتون درست کنید.()
غذاهای پرفیبر را زیاد مصرف کنید.
اشیرینی و نوشیدنیهای شیرین ممنوع
از نوشیدن الکل دوری کنید.
پرخوری نکنید.( اینجاست که میگن کاه از خودت نیست کادون که از خودته )
اهسته غذا بخورید ،خوب غذا رو بجویین()
وزن خود را متعادل نمایید.
ازههه چی چربی خون گفتیم میرسیم به عوارض از عوارض تری گلیسرید چربی خون بگم براتون
عوارض تری گلیسرید چربی خون
تریگلیسرید بالا چربی خون منجر به سختتر شدن و ضخیمتر شدن دیواره رگها (تصلب شرائین) میشه که خودش احتمال حمله قلبی، سکته مغزی و بیماریهای قلبیه،
بالا بودن تری باعث التهاب حاد لوزالمعده (پانکراس) میشه
تریبالا میتونه نشانه ای از اختلال ها داشته باشه چاقی
سندرم متابولیک
• دیابت نوع ۲ یا پیشدیابت (پرهدیابت)
• سطح پایین هورمونهای تیروئید (کمکاری تیروئید)
• برخی شرایط ژنتیکی نادر که در آن تبدیل چربی به انرژی با اختلال روبهرو میشود.
• سندرم متابولیک
تریگلیسرید بالا، قند خون بالا و سطح غیرطبیعی کلسترول است.
نوع دوم چربی خون که کلسترول باشه میخوام براتون توضیح بدم
کلسترول چربی خون چیست ؟
کلسترول نوعی از چربی خون است
از اون مواد طبیعی که در بدن ساخته میشه ، مقادیر عمده این ماده ۷۵ درصدش توسط کبد و ۲۵ درصد توسط مواد غذایی وارد بدن میشه
در عین این که برای فعالیت های طبیعی بدن ضروریه مقدار زیادش میتونه ریسک قلبی رو تا دو برابر افزایش بده
در تست های آزمایشگاهی کلسترول چربی خون دو فاکتور داره
انواع کلسترول چربی خون
کلسترول خوب چربی خون یا Hdl
1. کلسترول بد چربی خون یا Ldl
(حالا این خوب و بد ،dl ،ldهایی که میکنیم چی هست)
لیپوپروتئین پرچگال (HDL):
Hdlکلسترول از سلول به کبد انتقال میده یا یه جور دیگه ،کلسترول به خارج بدن به عنوان مواد زائد انتقال میدهد. همینه که HDL به عنوان کلسترول خوبه و هر چه سطحش بیشتر باشه بهتر است.
لیپوپروتئین کمچگال (LDL):
Ldl کلسترول را به سلولهایی که بهش نیاز دارند حمل کرده و اگر میزان کلسترول چربی خون بیش از مقدار نیاز باشد، در این صورت این ماده در دیواره سرخرگها رسوب کرده و همین کارش باعث بروز بیماریهای مربوط به سرخرگها میشود. و همینه که LDL کسترول بد میگن.(ای بچه بد این چه کاری که میکنی)
کلسترول چربی خون چه علائمی داره ؟
علائم کلسترول چربی خون بالا
کلسترول بالا علائم خاصی ندارد و بیشتر موجب مشکلات اورژانسی میشه.
برای نمونه، حملهی قلبی و سکتهی مغزی آسیب ناشی از کلسترول بالا هستن
دلایل افزایش کلسترول چیست؟
عععع یادم رفت…… چرا شما هیچی نگفتید ( ته تغاری جا موندن)
یکی دیگه از انواع کلسترول چربی خون که ایشون بنام لیپوپروتئین بسیار کم چگال VLdl هستن
VLdl چیست ؟
مولکول های چربی را از کبد به دیگر قسمت های بدن برده و بعد از انتقال چربی به بافت ها تبدیل به کلسترولLDLمی شود .
خب حالا میخواستم دلایل افزایش کلسترول چربی خون رو بگم براتون
دلایل افزایش کلسترول چربی خون بالا
- رژیم غذایی حاوی چربی های اشباع
- ورزش نکردن و بیتحرکی(تنبلی بزارید کنار … به قول قدیمی ها دنبال دنبال نازکی و کلفتی نان نباشید فقط یک تکان بخورید…..آآآآباریک الله همینه)
- چاقی مفرط
- استعمال دخانیات: سیگار یه ماده شیمیایی داخلش هس بنام آکرولئین که مانع انتقال کلسترول از رسوبات چرب به کبد توسط کلسترول خوب (HDL) میشه و با افزایش LDL باعث ایجاد پلاک درعروق و در نهایت تصلب شرایین میشود.
- سن: هر چه سن بالاتر، تنگ شدن سرخرگها بالاتر است.
- نژاد: حمله قلبی در افرادی که دارای تبار هندی، پاکستانی، بنگلادشی و سریلانکایی هستند احتنال بیشتری دارد.
- جنسیت: احتمال حمله قلبی در مردان بیشتر از زنان است.
- هایپرکلسترولمی فامیلی : «هایپرکلسترولمی فامیلی»(چه فامیل جذابی ….) به معنی کلسترول بالای ارثی است. از زمان تولد کلسترول چربی خون این افراد بالا هست، این افراد در سنین پایین به مشکلات قلبی مثل تصلب شرایین و بیماری کرونری قلب دچار می شوند.
حالا بیماریهای که میتونه باعث افزایش سطح کلسترول چربی خون بشه میگم براتون
بیماری های افزایش کلسترول چربی خون
1.بیماریهای کلیوی
2. بیماریهای کبدی
3. کمکاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)
4.سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری کرونری قلب (CHD) یا سکته مغزی در سنین پایین
سابقه خانوادگی ابتلا به عارضههای ناشی از کلسترول
5.افراد دارای فشارخون و دیابت
به نطر شما کلسترول چربی خون ربطی به جنسیت هم داره؟
اره جونم چطور ربط نداره بیا تا برات بگم
ارتباط کلسترول چربی خون با جنسیت
میزان HDL(کلسترول خوب) خون در زنان بیشتر از مردانه چرا حالا؟
چون که هورمون زنانه استروژن باعث افزایش میزان HDL می شود؛ به همین دلیل میزان کلسترول تام در زنان تا پیش از یائسگی کمتر از مردان است.
حالا اگه براتون سوال شده کلسترول تام چیه بگم براتون
خب میگم
(کلسترول تام ماده ای که ترکیب شده از الکل و چربی در تمام بافت های بدن انسان یافت (کلا همه جا هست سرتو برگردونی کلسترول تام میبینی …..نگو که سرتو برگردوندی)و بیشترین میزانش در کبد ، مغز و نخاع ، غدد فوق کلیوی و غدد جنسی است مقدار کل بدن تقریباً 35 گرم است.)
پس از یائسگی میزان کلسترول چربی خون در زنان افزایش یافته که این امر حاکی از لزوم تغذیه مناسب در این دوره برای زنان است.
چطور میخواین کلسترول چربی خون کاهش بدید؟
غصه نداره …. من اینجام تا بگم
راه های کاهش کلسترول چربی خون چیست؟
مصرف غذاهای حاوی فیبر: رژیم غذایی سرشار از فیبر می تواند باعث کاهش LDL بشه
. از آنجا که اضافه وزن یکی از فاکتورهای ابتلا به کلسترول بالاست.
غذاهای حاوی فیبر مثل میوه ، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات به کاهش وزن و کلسترول کمک می ننند.
از میزان کالری که مصرف میکنید آگاه باشید
هوشمندانه پروتئین مصرف کنید
چجوری؟
اینجوری مصرف گوشت قرمز را کاهش و از مرغ، ماهی و بوقلمون استفاده کنید.
ماهی های روغنی مصزف کنید مانند سالمون با افزایش میزان امگا3 به کاهش میزان تریگلسیرید و افزایش کلسترول خوب(HDL) می انجامد.) صحبت از ماهی شد یاد این ضرب المثل افتادم ماهی هر وقت از آب بگیری تازه است ….ماهی سالمون خوشمزه است کلسترول هم که افزایش میده )
مصرف سویا باعث کاهش LDL (کلسترول بد) و تریگلیسرید می شود.
رژیم غذایی کم کربوهیدرات باعث بهبود میزان HDL می گردد.
کاهش وزن می تواند باعث کاهش کلسترول شود(همیشه کاهش وزن جوابگو و اضافه وزن سد راه ….پس سد بشکنید .. به امید پیروزی)
ترک سیگار: سیگار علاوه بر اینکه ریه هاتون نابود میکنه و کلسترول خوب کاهش میده و همین باعث افزایش خطر سکته قلبی و مغزی می شود. با ترک سیگار می توانید میزان HDL را افزایش دهید.) ترک سیگار باعث خوشحالی و بودنش نارحتی پس میشه نباشی … ممنون)
• ورزش کردن: ورزش کردن باعث افزایش میزان HDL تا 6%و کاهش میزان LDL تا 10% می شود. تحقیقات حاکی از آن است که 40قبقه ورزش ، 3 تا 4 بار در هفته باعث کاهش میزان کلسترول خون می گردد ( چی بهتر از ورزش … به فکر جیب شماست ،بدون درد … به فکر سلامتی شما، روح را تازه میکند ….به قکر شادی و سلامتی شماست ……بهتر از این مگه داریم مگه هست ؟)
حتما کلسترول عوارضی هم داره میدونیم که گل بی عیب خداست ….هیچکس بی عیب نیس بریم سراغ عیب کلسترول چربی خون
خطرات و عوارض کلسترول چربی خون بالا
۱. بیماری عروق کرونری قلبی (Coronary artery heart disease)
علائم بیماری قلبی در خانم ها و آقایون متفاوت بوده و بیماری قلبی همچنان قاتل هر دو جنسیت می باشد
علائم بیماری قلبی
- آنژین، درد قفسه سینه
- حالت تهوع
- خستگی
- نفس تنگی
- درد در ناحیه شکم ،پشت ،گردن
- احساس سرما در پاها و بی حسی
۲. سکتهی مغزی
پلاک ناشی از کلسترول بالا خطرات جدی داره که باعث کاهش یا قطع خونرسانی به بخش مغز شده و فرد دچار سکتهی مغزی میشود.
علائم سکته مغزی
- تعادل به طور ناگهانی از دست می رود.
- سرگیجه و سردرد یهویی (دنیا دور سر آدم میچرخه)
- چهره تقارنی ندارند و یک طرف صورت به صورت آویزان است .(خودمونی بگم .. یه طرف کج میشه)
- ناتوانی در حرکت
- گیجی
- نامفهوم بودن صحبت
- بی حس شدن دست ،صورت ، پاها( حس دست و پا میره حالا کجا خدا داند )
- تاری دید،دوبینی ،سیاهی (دنیا جلوی جشم آدم سیاه میشه )
۳. حملهی قلبی
شریانهایی که خون قلب را تأمین میکنند، بهدلیل پلاکی که ایجاد میشه به آرامی تنگ و همین فرایند باعث گرفتگی رگ قلب یا آترواسکلروز، سختشدن شاهرگها یا تصلب شرایین (atherosclerosis) میگن،
آروم آروم میاد و اصلا نشانه ای نداره (بی صدا کارش میکنه میره)درنهایت یک تکه از پلاک جدا و زمانیکه این اتفاق رخ میده، دورپلاک لخته خون شکل میگیره. این مسئله جریان خون عضلهی قلب مسدود میکنه و از رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به آن جلوگیری میکند.
این حالت، «ایسکمی» ( ischemia)میگن . وقتی قلب آسیب میبیند یا بخشی از آن بهدلیل نرسیدن اکسیژن میمیرد، حملهی قلبی اتفاق افتاده است. اصطلاح پزشکیای که برای حملهی قلبی استفاده میشود، «آنفارکتوس میوکارد» (myocardial infarction) است.
علائم حملهی قلبی
- سفتی، فشردگی، احساس پربودن، درد یا تیرکشیدن قفسهی سینه یا بازوها
- بهسختی نفسکشیدن
- اضطراب و حس کردن وقوع اتفاق بد
- سرگیجه
- حالت تهوع، سوزش سردل
- خستگی مفرط
- حملهی قلبی شرایط پزشکی اورژانسی داره و آسیب به قلب اگر در چند ساعت نخستِ درمان نشه ، برگشتناپذیر یا حتی مرگبار است.
۴. بیماری شریانی محیطی
بیماری شریانی محیطی (PAD) زمانیه که در دیوارهی شریانها پلاک تشکیل میشود. این پلاکها کلیه مسیر هایی که جریان خون را به شریانهایی که خون را به کلیهها، بازوها،.می رساند مسدود میکند .
- گرفتگی عضلات
- درد و خستگی
- احساس درد ناراحتی در پاها درطول فعالیت
با پیشرفت PAD این علائم بیشتر بروز میکند .
و حتی زمانی که فرد درحال استراحت است، نیز رخ میدهند.
علائم بعدی که ممکن است بهدلیل کاهش جریان خون رخ دهد عبارت است
لاغرشدن، رنگپریدگی یا براقشدن پوست پاها(اون قدر براق نمیشه که فکر کنی می درخشه )
مرگ بافتها بهدلیل نرسیدن خون که قانقاریا نام دارد( اسماش دهن بنده)
ایجاد زخمهایی روی پاها که بهبود نمییابد یا به کندی بهبود مییابد
درد پا که در زمان استراحت برطرف نمیشود
احساس سوزش در انگشتان پا
گرفتگی عضلات پا
ضخیمشدن ناخن انگشتان پا
آبیشدن انگشتان پا)لاک چربی خونی… )
کاهش رشد موها در پاها
کاهش دمای قسمت پایین پا درمقایسه با پای دیگر.
در افراد مبتلا به PAD احتمال حملهی قلبی، سکتهی مغزی یا قطع عضو بیشتر است.
تشخیص چربی خون بالا
کلسترول بالا را به راحتی میتوان تشخیص داد با آزمایش خونی که «پانل لیپید» نام دارد، تشخیص داد. پزشک نمونهای از خون شما را گرفته و آن را به آزمایشگاه میفرستد. پزشک از شما میخواهد که دستکم به مدت ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید و ننوشید.
«پانل لیپید» مجموع کلسترول چربی خون ، کلسترول HDL، کلسترول LDL و تریگلیسیریدهای شما را اندازهگیری میکند. براساس مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)،
سطوح مطلوب کلسترول چربی خون به شرح زیر است:
کلسترول Ldl : کمتر از ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر؛
کلسترول Hdl ۶0 میلیگرم در دسیلیتر یا بالاتر؛
تریگلیسیریدها: کمتر از ۱۵۰ میلیگرم در دسیلیتر.
اگر مجموع کلسترول چربی خون شما بین ۲۰۰ تا ۲۳۹ میلیگرم در دسیلیتر باشد، سطح آن «لب مرز» و اگر بالاتر از ۲۴۰ میلیگرم در دسیلیتر باشد، سطح کلسترول تان«بالا» است.
اگر کلسترول LDL شما بین ۱۳۰ تا ۱۵۹ میلیگرم در دسیلیتر باشد، سطح چربی خون «لب مرز» و اگر بالاتر از ۱۶۰ میلیگرم در دسیلیتر باشد، سطح کلسترول چربی خون شما«بالا» است.
اگر کلسترول HDL شما پایینتر از ۴۰ میلیگرم در دسیلیتر باشد، سطح آن بهطور کلی چربی خون«پایین» است.
علائم افزایش دهنده چربی خون
حمله قلبی یا یک درد در ناحیه قفسه سینه است. بهترین راه برای کنترل کردن این عارضه و تشخیص به موقع آن، آزمایش خون است.
این آزمایش چربی خون شامل بررسی تری گلیسیرید، VLDL , HDL , LDL خواهد بود و میزان آن تعیین کننده مرحله بیماری فرد است. همراه این آزمایشها، اندازه گیری قند حتما توصیه میشود.
خواب آلودگی
سردرد و سنگینی سر
خشکی و تلخی دهان
سر گیجه و وزوز گوش ( احساس میکنی مگس بالا سرته و هعی وز وز میکنه )
افزایش تعریق بدن
ورم و پف کردن صورت
احساس خستگی
علامت های ظاهری افزایش چربی خون در بدن
سفت شدن بعضی بافت های بدن مثل زیر بغل و قسمت هایی است که محل تلاقی عضلاتند؛ (سفتی میشه مثل سنگ)
سفت شدن بازوها، قسمت پایین دست و اطراف
پلک ها به رنگ صورتی متمایل به زرد هستن که آن را «گزانتوما» می نامند.(به رنگ غروب خورشید)
راه رفتن در ناحیه ساق پا درد احساس میشود و این ها مربوط به افزایش چربی خون است.باید توجه کرد که میزان 400 میلیگرم کلسترول و بیشتر در خون خطرناک و باید شدیدا کنترل شود.
علائم چربی خون در زنان
علائم چربی خون ۱در خانم ها ظریف تر است و در بسیاری از مواقع نیز فرد فقط در صورت رخداد حمله قلبی یا سکته مغزی شخص متوجه وجود مشکل یا علائمی نمیشود. اما برخی علائم میتواند مانند:
گزانتالاسما (توده های چربی مانند اطراف چشم)
گزانتوما (برجستگی زرد رنگ روی پوست)
گاها حاله های سفید رنگ دور قرنیه چشم (کلسترول بالا)
به خانوم هایی که قصد انجام بارداری دارند توصیه می شود قبل از اقدام حتما سطح کلسترول خونشان را بررسی کنند .
علائم کلسترول چربی خون در کودکان
1.پدر و مادر دارای کلسترول چربی خون بالا
2.چاقی
3.دیابت
4.سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس
امیدوارم مطالب براتون مفید باشه و دچار چربی خون نشید .