آلرژی یا حساسیت
امروز میخوام در مورد مشکلی باهاتون صحبت کنم که گریبان اغلب ما رو به ویژه در فصل بهار و پاییز میگیره.
آلرژی یا حساسیت بیماری است که در هر فردی متناسب با عملکرد سیستم ایمنی و مقدار آنتی بادی ها و آنتی ژن ها بروز میکنه.
یه عده نزدیک فصل بهار با شکوفه زدن درختان دچار علائمی مثل عطسه، سرفه، آبریزش بینی و خس خس سینه میشن.
تقریبا تا پایان فصل بهار این حالات ادامه پیدا میکنه.
آخرای فصل تابستون که میرسه در برخی شهرها مثل کرمان که دور تا دور شهر پسته کاری شده، گرده های پسته پخش میشه.
غالب مردم شهر دچار علائم شدید حساسیتی میشن و مصرف داروهای آنتی هیستامین با شدت بیشتری افزایش پیدا میکنه.
حالا بریم سراغ بیماری آلرژی، ببینیم این بیماری شدیدا آزار دهنده چی هست، نحوه تشخیص و درمانش چیه؟
آلرژی چیست؟
آلرژی بیماری رایجی است که در افراد ممکنه با شدت متفاوت بروز کنه، معمولاً بیشتر آلرژی‌ها درمان قطعی ندارند.
اما راهکارهایی وجود دارند که شدت این بیماری را کاهش میده اگرچه ممکنه نشانه‌های آلرژی در افراد متفاوت باشد.
گرفتگی و احتقان بینی، عطسه، خارش بینی، ترشح از بینی، خارش گوش‌ها یا سقف دهان، التهاب چشم شامل قرمزی و اشک‌ریزی، التهاب‌های پوستی که نواحی از پوست خشک قرمز و خارش‌دار می‌شود.
کهیر که ضایعات خارش‌دار پوست هستند، آسم و مشکل در تنفس به صورت کوتاه شدن نفس، سرفه و خس خس سینه بخشی از این علائم هستند.
آلرژی چگونه ایجاد می شود؟!
خوب حالا این گرده های حساسیت زا که عامل درگیری دستگاه تنفسی ما هستند، چه کار می کنند؟
وقتی که فردی مبتلا به حساسیت میشه در واقع ماده حساسیت‌زا را استنشاق کرده یا خورده و یا از طریق پوست با آن تماس پیدا کرده.
یک‌سری اتفاقات در بدن این اشخاص رخ می‌دهد که به مجموعه آنها واکنش آلرژیک گفته میشه.
ابتدا بدن شروع به تولید نوع خاصی از آنتی بادی می‌کند که به سلول‌های حساسیت زا می‌چسبند.
بعد آنتی بادی به نوعی از سلول‌های خونی به نام ماست‌سل متصل می‌شود.
ماست‌سل‌ها در راه‌های هوایی، روده‌ها و جاهای دیگر مستقر هستند.
وجود ماست سل ها در راه‌های هوایی و دستگاه گوارش، این سلول‌ها را بیشتر در معرض مواد حساسیت زا قرار می‌دهد.
آلرژن (حساسیت‌زا) به آنتی‌بادی lgE که در ماست سل موجود است، وصل می‌شود.
سپس باعث می‌شود که این سلول‌ها انواعی از مواد شیمیایی را به درون خون آزاد کنند.
یکی از این مواد هیستامین نام دارد، هیستامین باعث بسیاری از علائم آلرژیک در بدن است.
به همین دلیل به داروهای ضد آلرژی، آنتی هیستامین هم می‌گویند.
گاهی وقتا واکنش‌های آلرژی بسیار شدید میشه که به آنها حالت‌های آنافیلاکسی گفته میشه.
در صورت بروز خارش، تنگی نفس، سرفه، آب ریزش و عطسه شدید یا گزگز کردن دست و پا و قرمزی شدید پوست بدن، لب، دست و صورت حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
چنانچه شخصی به یک ماده حساسیت داشته باشد، زمینه حساسیت به مواد دیگر در بدن او بیشتر میشه و شانس ابتلای او به دیگر حساسیت‌ها و حتی آسم و اگزما را بیشتر میکنه.
یعنی اینکه اگه شما به فصل بهار حساسیت پیدا کردید احتمال اینکه تنگی نفس و آسم بگیرید یا اینکه پوست دست هاتون در برخورد با مواد حساسیت زا مخصوصا مواد شوینده اگزما بگیره خیلی زیاده.
گاهی آلرژی در بعضی افراد ژنتیکی است، یعنی ممکنه که پدر و مادر و اقوام نزدیک او به برخی مواد آلرژی داشته باشند که شانس ابتلای او را افزایش می‌دهد.
اینجاست که ژن خوب باز آرزوی خیلیا میشه و ماها با یه ژن پر از بیماری در حسرت ژن خوب می مونیم.😂
علت آلرژی چیست؟!
برای توضیح علت آلرژی باید بگم به طور معمول در کلیه مناطقی از بدن که با مواد خارجی در تماس هستند، سلول‌های ایمنی حضور دارند تا از ورود ویروس‌ها و میکروب‌ها جلوگیری کنند.
تصور کنید یک میدان را که همه جاش پر از سربازه که دارن ازش محافظت میکنن، سیستم ایمنی بدن اینجوری از بدن در مقابل عوامل بیماری زا دفاع میکنه.
گاهی اوقات بدن هنگام ورود مواد بی‌ضرر مثل گرده گل‌ها و یا بعضی خوراکی‌ها یا تماس بعضی مواد با پوست، آنها را با مواد مضر اشتباه گرفته و نسبت به آنها حملات تهاجمی انجام می‌دهد.
در این هنگام در بدن حالت‌هایی مثل عطسه آبریزش، خارش و قرمزی رخ می‌دهه که به آنها حالت‌های حساسیت یا آلرژی می‌گویند.
آلرژی و شکست در مقابل دشمن فرضی!
شنیدین که میگن آدمی جایز الخطاست🤔 بدن هم خطا میکنه، چیزایی که عامل بیماری زا نیستن را دشمن فرض میکنه.
بعد شروع با ضد حمله میکنه حالا دودش تو چشم ما میره و عطسه و سرفه نصیب ما میشه.
این مواد یا غذاهایی که سبب واکنش بیش‌ازحد بدن میشن را علت آلرژی یا آلرژن می‌نامند.
دلیل اینکه یه عده در مقابل برخی از آلرژن ها حساس هستند و یه عده هم هیچ واکنشی نشون نمیدن، هنوز مشخص نشده.
اینجاست که برمیگرده به شانستون، یه وقتی حساسیت بیش از حد سیستم ایمنی بدنتون کار دستتون میده و نتیجش میشه آلرژی🤔
انواع آلرژی
آلرژی فصلی
گاهی اوقات افرادی که بدن حساسی دارند، نسبت به موادی که هیچ ضرری هم برای بدن ندارند واکنش نشان میدن.
اگر این آلرژی همواره در دوره خاصی از سال اتفاق بیفتد و تکرار شود، به آن آلرژی فصلی می‌گویند.
اینجاست که میگن سالی که نکوست از بهارش پیداست، بهاری که با سرفه و عطسه شروع بشه خدا بخیر کنه آخرش با سلامتی تموم شه.😂
آلرژی فصلی هم مثل بقیه آلرژی‌ها علائمی مثل خارش و آبریزش بینی، عطسه، سرفه و التهاب پوستی داره.
برای پیشگیری و کاهش حالت‌های آلرژی فصلی، بهتره یک سری نکات را رعایت کنید دیگه از ما گفتن بود😂
توجه داشته باشین گاهی حساسیت با سرماخوردگی و بیماری های ویروسی مثل کرونا اشتباه گرفته میشه، تو یه جمعی سرفه کردید دیگه همه فکر میکنن کرونا دارید و الفرار🤣🤣
برای جلوگیری از ورود مواد آلرژی‌زا به بدن باید سعی کنید در فصل آلرژی درها و پنجره ها را ببندید.
از تهویه مناسب اتاق استفاده کنید و هنگام خروج از منزل، برای جلوگیری از برخورد با عوامل آلرژی‌زا، از ماسک استفاده کنید.
خلاصه اینکه نزدیک دار و درخت نرید که کارتون ساخته است و اون وقته که هی عطسه پشت عطسه گریبانتون را میگیره.🤧
از مصرف دخانیات جلوگیری کنید، مصرف مواد الکلی و تحریک کننده را کنار گذاشته و به طور مرتب بینی و گلوی خود را شستشو دهید.
ثابت شده که بعضی موادی دارای آنتی هیستامین طبیعی هستند یا باعث تولید آنتی هیستامین در بدن می‌شوند.
مثلا در اغلب سبزیجات و میوه‌ها آنتی هیستامین وجود دارند.
پس بهتره که قبل از شروع فصل آلرژی از این سبزیجات و میوه‌هایی مثل هویج یا کرفس بیشتر استفاده کنید.
سبزیجاتی هم هستند که خودشون موجب آلرژی می‌شوند که بهتره از آنها کمتر مصرف کنید، مثل انواع فلفل، گوجه‌فرنگی و توت‌فرنگی .
فلفل خورا توجه داشته باشن که این ماده جذاب و تند نه تنها حساسیت رو با خودش مهمون بدنتون میکنه بلکه اگزما را هم با خودش همراه میکنه.
آلرژی تنفسی
توجه داشته باشین که ممکنه در مواردی آلرژی خیلی شدید بشه و به حملات آلرژیک تبدیل بشه.
پس بهتره قبل از شروع حملات آلرژیک از آنتی هیستامین‌های سبک استفاده کنید.
حساسیت تنفسی غالبا در محل ریه و مجاری تنفسی ایجاد میشه، باعث میشه تا راه‌های تنفسی یا همان نایژه‌ها دچار التهاب بشن؛ یعنی باریک‌تر شده و عبور هوا از آنها کمتر میشه.
همین علت باعث میشه تا شخص هنگام بروز آلرژی به سختی نفس کشیده و دچار سرفه و خس‌خس شود.
این حالت معمولا به اسم آلرژی تنفسی شناخته می‌شود که در کودکان و افراد مسن بیشتر است.
تو این حالت تنگی نفس بهتون دست میده و اگر زودتر فکری برای درمان این حساسیت نکنید، باید کم کم روزها و شباتون رو با اسپری تنفسی سر کنید.
از آنجا که تنفس یکی از اعمال بسیار حیاتی است، باید در مواجهه با آلرژی تنفسی یا همان آسم، بسیار با دقت عمل کرد.
حتماً زیر نظر پزشک باشید، از مواد آلرژی‌زا دوری کنید، ممکنه در شروع آلرژی یا هنگام بروز آلرژی، نیاز به گرفتن داروهای مختلف برای کنترل حملات آلرژی تنفسی یا همان آسم باشید.
آلرژی پوستی
آلرژی پوستی که به درماتیت معروفه، علایمی مثل خارش، قرمز شدن و پوسته‌پوسته شدن پوست داره.
بسته به موادی که به آن حساسیت دارید، ممکنه شدت آن کم یا زیاد بشه.
گاهی آلرژی پوستی اونقدر شدید میشه که روی سطح پوست برجستگی‌های دردناک ایجاد میکنه که به آنها کهیر می‌گویند.
حساسیت پوستی ممکن در اثر استفاده از انواع پلاستیک‌های لاتکس یا همون دستکش های آشپزخانه و یا مواد شوینده عطرها و خوراکی‌های مختلف ایجاد بشه.
حتی بعضی از اشخاص به نور شدید آفتاب هم حساسیت دارند.
برای برطرف کردن آلرژی پوستی یا هر نوع حساسیت دیگری، اول باید ماده حساسیت زا را شناسایی و در مرحله بعد از آن پرهیز کرد.
برای اینکه از بروز آلرژی پوستی جلوگیری کنیم باید انواع ویتامین‌های B و ویتامین A را برای تقویت پوست استفاده کنیم.
درمان آلرژی و رژیم غذایی
برای اینکه بتونیم آلرژی را درمان کنیم اول باید ماده‌ای را که به آن حساسیت داریم را شناسایی کنیم.
بعد از آن با توجه به نوع ماده آلرژن، از روش‌های مختلف برای دوری از آنها استفاده کنیم.
باید بگم که اگرچه هوای بهاری بسیار دل انگیزه اما برای اینکه حساسیت شما عود نکنه باید در و پنجره ها را بست.
راه های دیگه ای مثل استفاده از ماسک، شست وشوی بینی و گلو هم میتونه به شما کمک کنه البته با توجه به دستور پزشک، میتونید از بعضی داروهای آنتی هیستامین، هم استفاده کنید.
آلرژی و طب سنتی
اما بر خلاف طب نوین، طب سنتی علت ایجاد حساسیت به ویژه از نوع حساسیت فصلی را متفاوت می داند.
به طبع آن راهکارهای دیگری برای درمان ارائه کرده که در اینجا به این مسئله می پردازیم.
علت ایجاد حساسیت فصلی از دیر طب سنتی
۱. وجود مواد زائد در بدن
همزمان با شروع فصل بهار و جوشش خون، مواد تجمع یافته و ساکن در بدن به حرکت در می آیند.
* این مسئله از یک نگاه خوب است و از یک نگاه نامطلوب.
از آنجایی که وجود مواد زائد و به حرکت درآمدن آن ها برای بدن مضره بلافاصله بعد از شناسایی بدن اقدام به حذف آن ها می کنه تا از بروز بیماری های مزمن پیشگیری کند.
از طرفی این مسئله زمینه بروز مشکلاتی مثل حساسیت ها را فراهم می کند و باید برای پیشگیری و درمان حساسیت ها چاره مناسبی اندیشید.
حساسیت ها با توجه به نوع ماده زائد نهفته در بدن انواع مختلفی می تواند داشته باشد.
مثلا در بدن هایی که خلط صفرا زیاد باشد، بروز کهیر و خارش در بدن و در خلط بلغم باعث آبریزش بینی و عطسه زیاد می شود.
۲. مسدود بودن مسیرهای دفع مواد یا انتخاب مسیرهای غیر طبیعی دفع
با تجمع مواد زائد در مسیرهای اصلی دفع، بدن مسیرهای جایگزین و غیرطبیعی را برای تخلیه مواد زائد انتخاب می کند.
مشکلات پوستی، جوش زدن، خارش، آبریزش بینی، سایر التهابات و حساسیت های بهاری به همین دلیل ایجاد می شود.
در برخی موارد لزوما مسیر طبیعی بسته نیست و غلبه برخی اخلاط مثل دم، می تواند مقدمه ای برای پارگی مویرگ های نزدیک سطوح داخلی بافت گلو یا بینی باشند.
این پارگی سبب خروج مواد زائد از مجرای رگ و مویرگ و انتقال آن به بافت حلق و بینی و تجمع در آنها خواهد شد.
همین مساله منشا ورود اخلاط ناصالح به آنجا خواهد شد و در نتیجه بدن تلاش می کند این مواد زائد را دفع کند.
این دفع خود را به شکل خارش، خون دماغ، التهاب و ورم ظاهر می کند.
آب و هوای خاص بهاری، گرده افشانی گل‌ها و شکوفه‌ها، بوی گل‌های بهاری و مصرف زیاد میوه های بهاری بدن را از حالت اعتدال سردی و گرمی خارج می کند.
مثلا سرما باعث انسداد مجاری تنفسی می شود.
این انسداد موجب تجمع مواد زائد در سینوس ها می شود.
بعد از گرم شدن هوا، مواد مسموم به حرکت در می آیند، این حرکت زمینه بروز حساسیت‌های بهاری را ایجاد می کند.
پیشگیری و درمان آلرژی بهاری در طب سنتی
۱. افراد با غلبه خلط سودا
افرادی که غلبه سودا دارند در این فصل باید سعی کنند غذاهای ملین مصرف کنند.
خوردن آش های لطیف و سبک بهاری به این افراد به شدت توصیه می شود.
۲. افراد با غلبه خلط بلغم
حرکت و ورزش برای کسانی که رطوبت زیادی در بدن دارند بهترین راهکار است.
ورزش ملایم و مستمر، همچنین پرهیز از خواب زیاد می تواند بسیاری از مشکلات افرادی که غلبه بلغم دارند را حل کند.
رطوبت خامی که در بدن این افراد است، برای به حرکت در آمدن منتظر گرمای بهار است.
به همین دلیل باید تلاش کنند این مواد را با تعریق (از طریق حمام متعادل و ورزش) از بدن دفع کنند.
این افراد نباید در مصرف مواد غذایی سرد و تر و گرم و تر بخصوص میوه ها زیاده روی کنند.
۳. افراد با غلبه خلط دم
بهترین راهکار برای رفع حساسیت بهاری در افرادی که غلبه دم دارند، حجامت و تخلیه خون است.
۴. افراد با غلبه خلط صفرا
افراد با غلبه صفرا معمولا در اواخر بهار یا اوایل تابستان مشکلاتشان بیشتر می شود.
اما می توانند از ابتدای بهار پیشگیری را در برنامه خود داشته باشند.
مصرف آش های ترش مزه و لینت مزاج، بخش عمده ای از مشکلاتشون را حل می کنه.
مصرف مواد غذایی شیرین و چرب براشون بسیار مضر است.
این افراد باید مصرف ادویه را کاهش دهند، تا می تونن از مصرف گوشت خودداری کنند ولی در صورت تمایل فقط از گوشت جوجه یا خروس جوان استفاده کنند.
مصرف آش ساده (نه آشی که لوبیا و حبوبات سنگین در آن باشد) بسیار مفید است.
فعالسازی مکانیزم ها و مسیرهای طبیعی دفع مواد زائد
* به افرادی که در فصل بهار دچار یبوست میشن، غذاهای ملین توصیه می شود.
* به افرادی که دچار گرفتگی بینی، آبریزش بینی، خارش زیر گلو و عطسه های زیاد شده اند.
روغن مالی با روغن نرم کننده مثل روغن زیتون آب شسته، روغن بادام و روغن بنفشه در نواحی زیر گلو، پشت گوش و بینی توصیه می شود.
* به افرادی که سردرد دارند، بستن سر هنگام خواب (پیشانی تا پشت سر) توصیه می شود.
* به افرادی که جوش های پوستی فصلی می زنند، کیسه کشیدن نواحی ملتهب توصیه می شود.
کلام پایانی
حتما میدونید که داروهای آنتی هیستامین میونه خوبی با کبد ندارن و مصرف بیش از اندازه آن ها باعث ایجاد مشکلاتی برای کبد شما می شه.
از همین جهت طب سنتی وارد عمل شده و برای آلرژی هم مثل بقیه بیماری ها راهکار ارائه کرده.
یک سری از این روش های ارائه شده توسط طب سنتی شامل استفاده از انواع مواد خوراکی مثل سوپ جو یا سوپ پیاز و انواع سبزیجات مثل کرفس و هویج، به شکل آب میوه یا به صورت پخته در سوپ ها است.
استفاده از حریره بادام، استفاده از بخور انواع گیاهان ضد حساسیت مثل اسطوخودوس و بابونه که همگی آرامبخش دستگاه‌های تنفسی و اعصاب هستند.
این مواد در جلوگیری از آلرژی، استرس و اضطراب اهمیت داره.
در کل اگه به یکباره دچار آلرژی بشید، به راحتی نمی تونین نجات پیدا کنید.
برای همین سعی کنید خودتون را در معرض آلرژن ها قرار ندهید و زیادی از داروهای آنتی هیستامین استفاده نکنید.
